بررسی عوامل مؤثر برآسیب‌پذیری ناشی از زلزله در مناطق شهری دارای سکونت‌گاه‌های غیررسمی با استفاده از GIS (مطالعة موردی مناطق 1 و 5 شهر تبریز)

Authors

  • احد بدلی دانشجوی کارشناسی ارشد
Abstract:

    آسیب‌پذیری ناشی از زلزله یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی شهرهای بزرگ در ایران است. وقتی شهرها علاوه بر فرسودگی، مناطق حاشیه‌نشین و اسکان غیررسمی دارند، حساسیت این موضوع دو چندان می­گردد. در این میان، شهر تبریز یکی از شهرهای پرجمعیت ایران می­باشد که به لحاظ خطر زلزله در وضعیت آسیب­پذیری بالا می­باشد.این شهر مانند سایر شهرهای بزرگ ایران دارای سکونت‌گاه‌های غیررسمی می­باشد که در کنار گسل فعال استقرار یافته­اند؛ این مناطق به لحاظ ساخت­و­ساز و برنامه­ریزی شهری (برنامه­ریزی کاربری اراضی) در وضعیت نامناسبی قرار دارند و در صورت وقوع زلزله می­تواند فاجعة انسانی با توجه به تراکم بالای جمعیتی و سایر پارامترهای مؤثر در افزایش آسیب­پذیری ناشی از زلزله  در این محدوده اتفاق بیفتد. این مقاله به بررسی مناطق یک و پنج شهر تبریز که در بین مناطق دارای سکونت‌گاه‌های غیررسمی شهر تبریز می­باشند، از لحاظ آسیب­پذیری ناشی از زلزله با در نظر گرفتن ماهیت زلزله و بررسی آن در ارتباط با چهار عامل تراکم جمعیت، تراکم ساختمانی، کیفیت ابنیه و نوع مصالح می­پردازد و جهت ارزیابی رابطة بین میزان آسیب­پذیری زلزله و عوامل مؤثر بر آسیب­پذیری، از سیستم اطلاعات جغرافیایی GISو مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP)و برای برآورد تراکم از برآورد تراکم کرنل (KDE) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می­دهد که مناطق یک و پنج شهر تبریز با توجه به تمرکز بالای جمعیت، کیفیت ابنیة پایین، عمر ساختمان‌ها و استفاده از مصالح غیرمقاوم در برابر زلزله از یک طرف و نزدیکی به گسل و بافت حاشیه­نشین از طرف دیگر،  در صورت وقوع زلزله می­تواند خسارات جبران­ناپذیری را متحمل گردد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی عوامل مؤثر برآسیب پذیری ناشی از زلزله در مناطق شهری دارای سکونت گاه های غیررسمی با استفاده از gis (مطالعه موردی مناطق ۱ و ۵ شهر تبریز)

آسیب پذیری ناشی از زلزله یکی از مهم ترین چالش های پیش روی شهرهای بزرگ در ایران است. وقتی شهرها علاوه بر فرسودگی، مناطق حاشیه نشین و اسکان غیررسمی دارند، حساسیت این موضوع دو چندان می­گردد. در این میان، شهر تبریز یکی از شهرهای پرجمعیت ایران می­باشد که به لحاظ خطر زلزله در وضعیت آسیب­پذیری بالا می­باشد.این شهر مانند سایر شهرهای بزرگ ایران دارای سکونت گاه های غیررسمی می­باشد که در کنار گسل فعال است...

full text

بررسی میزان کارایی شبکه های ارتباطی شهرها در مقابل زلزله (مطالعه موردی مناطق 1 و 5 طرح تفصیلی تبریز)

همواره زلزله­های بزرگ باعث خسارات بزرگی در زندگی انسان می­شوند. یکی از این خسارت­ها، آسیب­پذیری شبکه­های ارتباطی است که امکان نجات دادن آسیب­دیدگان زلزله، به­ویژه در 72 ساعت اولیه را با مشکل جدی مواجه می­سازد. امروزه با گسترش کالبدی و افزایش تراکم شهرهای بزرگ، وضعیت خطرناکی در صورت بروز زلزله به­وجود می­آید. زیرا سلسله­مراتب شبکه­های ارتباطی معمولاً رعایت نشده، عرض راه­ها کم بوده و مراکز درمانی ...

full text

سنجش عوامل آسیب¬رسان ناشی از زلزله در منطقه یک شهر تهران با استفاده از GIS

ایران از جمله کشورهای زلزله­خیز جهان است. نود درصد خاک ایران بر روی کمربند زلزله واقع است. کلان­شهر تهران بر اساس نقشه­های پهنه­بندی زلزله، جزو مناطق پرخطر محسوب می­شود. منطقه یک شهرداری تهران بر روی یکی از اصلی­ترین گسل­های شهر تهران به نام گسل شمال تهران واقع است. از آنجایی که شناسایی عوامل آسیب­رسان در کاهش مخاطرات ناشی از زلزله نقش به سزایی دارد، لذا سنجش عوامل آسیب­زا به منظور کنترل این عو...

full text

مکان یابی بهینه محل های اسکان موقت آسیب دیدگان ناشی از زلزله در مناطق شهری با استفاده از روش های چند معیاری و gis مطالعه موردی شهر زنجان

مطالعات در زمینه مدیریت پس از سوانح نشان می دهند که در بسیاری موارد، به ویژه در مناطق شهری کشورهای در حال توسعه نظیر ایران، بهسازی و بازسازی بعد از سانحه، پیچیده و کند می شود. در این حالت تهیه مسکن پس از مرحلۀ نجات اولیه، مشکل اصلی مدیران و برنامه ریزان بخش مدیریت بحران می گردد. برای این منظور پژوهش حاضر بر آن است تا مکان های بهینه اسکان موقت آسیب دیدگان از زلزله ای احتمالی را برای شهر زنجان مو...

full text

پهنه‌بندی آسیب‌پذیری ناشی از زلزله با استفاده از منطق فازی در GIS مطالعه موردی شهر لار

هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان آسیب‌پذیری بخش‌های مختلف شهر لار در اثر زلزله می‌باشد در این پژوهش ابتدا با تهیه نقشه‌ها مختلف از عوامل مؤثر در آسیب‌پذیری زلزله همچون محل گسل‌ها، فاصله از خدماتی همچون ایستگاه‌های آتش‌نشانی، بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، کاربری‌ها نظامی و انتظامی، تراکم، کیفیت ابنیه و ... نقشه‌های مذکور پس از رقومی سازی و زمین مرجع نمودن در نرم‌افزار GIS نسبت به فازی سازی آن‌ها اقد...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 6

pages  33- 56

publication date 2016-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023